اثر محافظتی عصاره هیدروالکلی علف چشمه Nasturtium officinalis در مسمومیت کبدی ناشی از تتراکلریدکربن در موش صحرایی

چکیده   زمینه و هدف: برگ و گل گیاه علف چشمه (Nasturtium officinalis.L) حاوی ترکیب­های فلانوئیدی است. این گیاه ویژگی‌های متعددی مانند خواص ضدسرطانی، کاهش قند خون و چربی خون دارد. در تحقیق حاضر، اثر محافظتی عصاره هیدروالکلی گیاه علف چشمه در مسمومیت کبدی ناشی از تتراکلرید کربن در موش­های صحرایی ویستار مورد بررسی قرار گرفت.   روش بررسی: در این مطالعه تجربی، 32 سر موش صحرایی نر بالغ از نژاد ویستار به 4 گروه شامل؛ گروه کنترل (دریافت کننده روغن زیتون)، گروه شاهد (دریافت کننده روغن زیتون و تتراکلرید کربن) و دو گروه درمانی یک و دو (دریافت کننده روغن زیتون و تتراکلرید کربن) و به ترتیب عصاره هیدروالکلی علف چشمه 250 و 500 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن تقسیم شدند. تزریق روغن زیتون و تتراکلرید کربن به صورت درون صفاقی انجام گرفت و عصاره هیدروالکلی علف چشمه به صورت خوراکی دریافت نمودند. موش های صحرایی به مدت 32 روز به صورت خوراکی روزانه تیمار شدند. در پایان دوره آزمایش نمونه خونی دریافت و سطوح آلانین آمینوترانسفراز، آسپارتات آمینوترانسفراز، آلکالین فسفاتاز و پروتئین تام در سرم اندازه­گیری گردید. همچنین نمونه کبدی برداشت و تغییرات بافتی کبد مورد بررسی قرار گرفت. داده­ها با استفاده از آزمون‌ آماری آنالیز واریانس یک‌طرفه تجزیه و تحلیل شدند.   یافته­ها: میانگین سطح سرمی‌آلانین آمینو ترانسفراز، آسپارتات آمینو ترانسفراز و آلکالین فسفاتاز در گروه چهارم در مقایسه با گروه دوم به طور معنی داری کاهش یافته بود(05/0 p£). میانگین سطح سرمی‌ پروتئین تام در گروه چهارم در مقایسه با گروه دوم به طور معنی داری افزایش یافته بود(05/0 p£). مطالعه‌های  بافتی نشان داد که نکروز و التهاب بافتی کبد ناشی از تتراکلرید کربن با عصاره هیدروالکلی علف چشمه بهبود یافته است.   نتیجه­گیری: عصاره هیدروالکلی علف چشمه احتمالاً می­تواند سلول‌های کبدی را در برابر آسیب توکسیک و اکسیداتیو ناشی از تتراکلریدکربن محافظت نماید.